krótka, acz treściwa rozmowa o MOOC’ach (massive open online courses), które mają MOOOOOOOOOOOC, czyli podsumowanie 3 audycji w radiu dla menedżera & menedżerki
tym razem tristan i konrad wzięli na warsztat MOOC'e, czyli masowe otwarte kursy online, którym zawdzięczamy nieograniczone możliwości uczenia się z dowolnego punktu na ziemi.
jak się okazuje, kursy tego rodzaju dostępne są na wyciągnięcie ręki. wystarczy uruchomić komputer, wybrać platformę e-learningową i zarezerwować stosowną ilość czasu, bo zajęcia w ramach MOOC potrafią wciągnąć.
MOOC’e, żeby zdobyć moooooooooooce!
współcześnie bardzo dużo czasu spędzamy online. niemal wszystko załatwiamy za pośrednictwem internetu. pandemia pokazała, że praca i nauka w trybie zdalnym również mogą być efektywne. nic więc dziwnego, że coraz większym zainteresowaniem cieszą się kursy online, organizowane pod patronatem renomowanych uczelni z całego świata. tristan już na wstępie potwierdza, że lubi kursy online i korzysta z nich od lat. jako jedną z zalet tej formy samokształcenia podaje Intymność procesu uczenia się. kursant pracuje we własnym tempie, korzysta z udostępnionych materiałów edukacyjnych, samodzielnie przygotowuje się do ewentualnego testu czy egzaminu. jest to idealna propozycja dla osób, które lubią uczyć się w samotności, w spokoju, z dala od hałasu przepełnionej sali wykładowej lub szkoleniowej.
no właśnie, stacjonarnie czy online?
to kwestia indywidualna, niemniej bardzo często nie mamy możliwości uczestnictwa w kursie stacjonarnym (bo na przykład odbywa się na innym kontynencie, wstrzymują nas ograniczenia covidowe czy też inne). wzięcie udziału w kursie w trybie zdalnym bywa po prostu wygodniejsze.
przejdźmy zatem do zalet kursów online:
- intymność – chodzi nie tylko o to, że nikt nie zagląda nam w notatki, ale przede wszystkim o bycie samemu, zmierzenie się z materiałem w pojedynkę, bez rozpraszaczy;
- duża różnorodność tematyczna – na platformach edukacyjnych, o których będzie dziś mowa, znaleźć można kursy z różnych dziedzin nauki i nie tylko. kursy ułatwiają zdobycie konkretnych kwalifikacji zawodowych, umiejętności praktycznych, a także wiedzy z zakresu indywidualnych zainteresowań;
- różnorodność form przekazu – kursy MOOC przypadną do gustu osobom, które oczekują czegoś więcej, niż tylko zwykłej prezentacji w powerpoincie. znajdziemy tu mnogość różnego rodzaju treści, tekstów, filmów, obrazów, eksperymentów naukowych, wywiadów, rozmów z zaproszonymi ekspertami. połączenie wszystkich tych elementów w zajęciach na sali byłoby znacznie trudniejsze, a nierzadko wręcz niemożliwe do zrealizowania;
- możliwość korzystania z nowoczesnych metod i narzędzi, dzięki którym korzystanie z platform e-learningowych jest jeszcze wygodniejsze, przyjemniejsze, a nauka efektywniejsza;
- dostęp do wysokiej jakości materiałów edukacyjnych, z których można korzystać w dowolnym czasie i miejscu;
- MOOC w znacznej większości przekazują merytoryczną wiedzę w sposób atrakcyjny dla kursantów, a co więcej, uczą systematyczności, organizacji własnej pracy oraz sprawnego zarządzania czasem.
współcześnie kursy online to najlepsza, a nierzadko jedyna opcja poszerzania wiedzy w danej dziedzinie.
dzielenie się nauką. za free.
w omawianych w tej audycji kursach online, organizowanych przez prestiżowe uczelnie z całego świata, można wziąć udział nieodpłatnie.
pojawia się jednak pytanie: na ile wiedza dostępna za darmo jest wartościowa?
może się wydawać, że kursy, szkolenia, czy też wykłady udostępniane bez opłat masowej publiczności są niewiele warte. czy rzeczywiście tak jest?
tristan powołując się na własne doświadczenia w tej materii podkreśla, że nietrudno znaleźć świetnej jakości kurs w interesującej nas dziedzinie. należy jednak szukać w odpowiednim miejscu. trzeba też wspomnieć, iż część kursów jest dotowana ze środków zewnętrznych, co powinno być i jest gwarantem wysokiej jakości i merytoryczności.
uniwersytet uczy, wychowuje, kształtuje.
warto w tym miejscu zatrzymać się na moment i zastanowić nad rolą uniwersytetu w życiu współczesnego społeczeństwa. w tym kontekście nie sposób nie wspomnieć o idei uniwersytetu propagowanej przez Karla Jaspersa. zdaniem niemieckiego filozofa, uniwersytet pełni kluczową rolę w kształceniu licznych, samodzielnie myślących jednostek, które zdobyły się na odwagę zdobywania wiedzy. Jaspers kładł nacisk nie na usilne zapamiętywanie i przyswajanie wiedzy encyklopedycznej (w myśl znanej wszystkim studentom zasady 3xZ, czyli „zakuć, zdać, zapomnieć”), lecz na kreowanie pewnych zachowań i postaw kształtujących społeczeństwo.
taką właśnie rolę mogą pełnić MOOC.
kursy online dzielimy na:
- odpłatne;
- nieodpłatne, ale z możliwością uzyskania odpłatnego certyfikatu potwierdzającego ukończenie kursu (podpisanego przez uczelnię lub autorów kursu);
- kursy różnicowane w zależności od tego, jakie środki kursant przeznaczy na tę formę edukacji;
- kursy bez ograniczeń finansowych.
twórcy dobrych, darmowych kursów uniwersyteckich dają nam kilka możliwości:
- otrzymania certyfikatu z uczelni;
- otrzymania certyfikatu z platformy;
- bycie jedynie obserwatorem kursu, bez możliwość zdawania egzaminów.
z jednej strony dobrze, że w zasięgu każdego z nas są kursy, które nie różnicują wiedzy, z drugiej zaś nie dziwi fakt, iż za świetnie wykonaną pracę autorom kursów się płaci – choćby poprzez symboliczną opłatę za wydanie certyfikatu lub innego rodzaju poświadczenia udziału.
przejdźmy do konkretów.
prezentujemy kilka sprawdzonych platform edukacyjnych.
· Coursera
na tej platformie znajdziemy specjalistyczne kursy prowadzone przez wybitnych naukowców, związanych m.in. z uniwersytetem w Stanford, Yale czy Princeton.
baza e-learningowa oferuje kursy dla osób w każdym wieku, bez względu na rodzaj wykształcenia. daje możliwość uzyskania kwalifikacji zawodowych, ale nie tylko. umożliwia rozwijanie pasji i indywidualnych zainteresowań. proponuje kursy jednodniowe i takie, w ramach, których popracujemy kilka tygodni lub nawet miesięcy.
w jakich dziedzinach możemy się rozwijać? na platformie dostępne są kursy z zakresu biznesu i marketingu, umiejętności interpersonalnych, nauk społecznych, prawa, językoznawstwa, sztuki, zdrowia, IT, nauk ścisłych oraz wielu innych. każdy znajdzie coś dla siebie.
nieważne czy posiadamy tytuł doktora, inżyniera, czy dopiero kończymy szkołę średnią – platforma „dopasowuje się” do naszych spersonalizowanych potrzeb.
na wstępie należy wskazać posiadane wykształcenie, stopień naukowy, a także określić poziom, jaki chcemy uzyskać w danej, interesującej nas dziedzinie.
dla słuchaczy zajęcia w ramach kursu są całkowicie bezpłatne (odpłatność pojawia się w sytuacji, gdy chcemy uzyskać certyfikat).
do najpopularniejszych kursów na tej platformie należą m.in.
- „learning how to learn” (o najlepszych technikach uczenia się)
- „programming for everybody” (o podstawach programowania)
- „the science of well-being” (o pojmowaniu szczęścia i byciu szczęśliwym).
rozrzut tematyczny jest spory, co tylko zachęca do eksplorowania tej znakomitej bazy wiedzy.
· edX
to kolejna fantastyczna platforma e-learningowa, współpracująca z takimi renomowanymi uczelniami, jak Massachusetts Institute of Technology, Columbia University, Harvard University, University of Cambridge czy też University of California.
partnerami edX są największe firmy i organizacje na świecie, w tym Microsoft, Amazon i World Bank Group.
wystarczy się zarejestrować i wybrać dziedzinę, w której chcemy się rozwijać. a wybór tematyczny kursów jest ogromny – od IT i data science, przez ekonomię i prawo, aż po literaturę, filozofię czy muzykę.
tak jak w przypadku platformy Coursera, udział w kursie jest bezpłatny, a ewentualna płatność dotyczy otrzymania imiennego certyfikatu.
przykładowe kursy:
-„computer science for game development”,
-„masterpieces of world literature”,
-„the path to happiness: what chinese philosophy teaches us about the Good Life”.
to nie lada gratka dla osób działających w branży IT, grafików komputerowych i wszystkich zainteresowanych zagadnieniami z zakresu nowych technologii oraz data science. kursy dopasowane są do stopnia zaawansowania uczestników. wśród propozycji znajdziemy m.in.:
- „understanding IT governance drivers and principles”,
-„cyber security”,
-„math for programmers”.
dostęp do tej platformy edukacyjnej jest odpłatny, choć istnieje możliwość nieodpłatnego wypróbowania bazy Pluralsight przez 10 dni.
o ile na wyżej wymienionych platformach raczej nie znajdziemy kursów w języku polskim (warto jednak zaznaczyć, że do wielu kursów nie jest wymagana znakomita znajomość języka angielskiego – poziom średniozaawansowany w zupełności wystarczy), to Copernicus Collage takowe oferuje.
jest to pierwsza platforma edukacyjna typu MOOC w Polsce, założona w 2014 r. kursy kończą się egzaminem, po zdaniu którego uczestnik otrzymuje certyfikat.
na stronie dostępne są również wykłady prowadzone przez naukowców oraz obszerne materiały edukacyjne.
Copernicus College, współpracujący m.in. z Uniwersytetem Jagiellońskim oferuje kursy z dziedziny nauk prawnych, neurobiologii, fizyki, kosmologii czy astronomii.
wybrane propozycje:
- „sztuczna inteligencja i etyka”,
- „psychologia dizajnu”,
- „cyfrowy umysł: nowe technologie a poznanie”,
- „podstawy mechaniki kwantowej”.
i choć liczba kursów dostępnych na polskiej platformie nie jest tak imponująca, jak w przypadku Coursera czy edX, to na pewno warto tutaj zajrzeć.
· udemy
na udemy.com znajdziemy kursy obejmujące takie dziedziny nauk, jak biznes, rozwój osobisty, IT, programowanie, marketing cyfrowy, zarządzanie projektami, medycyna, prawo i wiele innych. ponadto warto zapoznać się z kursami z zakresu samorozwoju, sztuki, feng shui i ogólnie pojętego ulepszania otoczenia, w którym żyjemy. wszystkie kursy są odpłatne. niektóre dostępne w języku polskim.
więcej niż kurs.
technologia niewiarygodnie się rozwija, a dzięki niej osoby niezwiązane ze środowiskiem akademickim mają nieograniczony dostęp do rzetelnej wiedzy. wielkim plusem kursów MOOC jest to, że zawsze mogą czymś zaskoczyć. udział w kursie może otworzyć przed kursantem nowe możliwości, o których nie miał pojęcia lub nawet nie śmiał myśleć.
przykład?
tristan z ogromnym entuzjazmem wskazuje na kurs „public speaking” z University of Washington, prowadzony przez zakręconego pasjonata, który potrafi zainteresować i zmotywować do działania.
kurs daje możliwość komunikowania się z prowadzącym i z innymi kursantami, a nasza aktywność oraz zaangażowanie nie pozostają bez echa.
co ciekawe, doświadczenie tristana pokazuje, że kursant sam może zostać twórcą kursów, stać się mentorem dla innych, tworzyć własne szkolenia typu train the trainers lub robić zupełnie inne, kreatywne rzeczy.
nauka bez ograniczeń.
prowadzący podkreślają, że twórcy kursów MOOC, o których mowa w tej audycji, w żaden sposób nie ograniczają dostępu do wiedzy. nie znajdziemy w nich odpłatnych dodatków czy kont typu premium, za które trzeba słono zapłacić.
brzmi niewiarygodnie? takie kursy wciąż się odbywają i są na wyciągnięcie ręki.
jeśli nie chcemy być tylko obserwatorami kursu, możemy pójść o krok dalej biorąc udział w egzaminie/teście końcowym, sprawdzającym zdobytą wiedzę. wówczas, po otrzymaniu pozytywnego wyniku, staniemy się szczęśliwymi posiadaczami certyfikatu lub innego poświadczenia potwierdzającego nasz udział w kursie. a któż nie chciałby otrzymać imiennego dokumentu z podpisem tak renomowanej uczelni, jak MIT czy Harvard? być może to jedyna okazja, aby się sprawdzić i choć przez chwilę poczuć niezwykłą atmosferę panującą na wyższych uczelniach tej rangi.
i tu pojawia się pytanie: czy szeroka dostępność kursów wpłynęła na edukację ludzi?
trudno o jednoznaczną odpowiedź, ponieważ jest to kwestia indywidualna (zwłaszcza gdy weźmiemy pod uwagę fakt, że istnieje tendencja do rozpoczynania kursów i ich porzucania).
czy chętnie korzystamy z potencjału dostępu do wiedzy?
rokrocznie liczba uczestników kursów MOOC wzrasta.
szukajmy.
informujmy.
wiele osób w naszym otoczeniu może nie wiedzieć o darmowych, świetnej jakości kursach, prowadzonych przez specjalistów z zacnych, światowych uczelni.
kurs jako przygoda.
konkretny przykład kolejnego znakomitego kursu, w którym wzięli udział tristan i Konrad:
gdzie? na platformie edX.
nazwa kursu: „science of everyday thinking”.
wzorzec kursu:
- mnóstwo ciekawych eksperymentów
- gości co niemiara
- wiedza przekazywana w atrakcyjny, angażujący sposób.
świetna opcja dla każdego, w tym dla wykładowców i szkoleniowców. kurs prowadzony w luźnej atmosferze. oferuje ogrom praktycznej, merytorycznej wiedzy.
podpowiada, jak myśleć, argumentować, uczyć się i podejmować właściwe decyzje.
z jednej strony mamy rzetelnie prowadzone badania naukowe, z drugiej zaś zderzenie z paranauką. fascynujące przenikanie się tych dwóch sfer. bardzo ciekawe doświadczenie, otwierające oczy na świat i zmieniające nieco percepcję.
zatem jak się uczyć? jak zostać ekspertem?
- looking for high quality instructions - szukaj bardzo dobrych instrukcji – one są!
- looking for high quality feedback - poszukuj możliwie najwyższej jakości informacji zwrotnej – zastanów się, kto może Ci udzielić ważnych, rzetelnych informacji w kontekście tego, co robisz; niech ktoś konstruktywnie oceni Twoją pracę;
- practice – po prostu ćwicz, próbuj, nawet kilkakrotnie; ale nie w samotności - wystaw się na krytykę; szukaj dobrego, wartościowego feedbacku.
co zrobić, żeby się uczyć lepiej, efektywniej?
chcieć to móc. trzeba po prostu chcieć zdobywać wiedzę.
korzystajmy z nowych technologii. doceńmy to, że są organizacje i stojący za nimi ludzie, którzy chcą nam o czymś ciekawym, wartościowym opowiedzieć.
ważne, żeby technologii się nie bać, popełniać błędy, szukać wskazówek i instrukcji, przeprowadzać eksperymenty, łączyć teorię z praktyką, przyjemne z pożytecznym.
bo nauka powinna być przyjemnością.
nawet najlepszy merytorycznie materiał ucierpi z powodu kiepskiej jakości przekazu.
istotne są sposoby angażowania uczestnika kursu, np. poprzez fora, egzaminy, możliwość uzyskania informacji zwrotnej. czasami trzeba się zmusić do pracy, żeby wynieść z nauki coś wartościowego. nie warto pędzić, tylko zatrzymać się na dłużej przy jakimś zagadnieniu. poznać je dogłębniej. dać sobie czas.
podsumowując:
ogromna różnorodność kursów online dostępnych od ręki (i to nieodpłatnych), prowadzonych przez renomowanych specjalistów, daje nam szansę na rozwój w różnych dziedzinach. można wziąć udział w kursie dokształcającym, związanym z naszym zawodem, z tym co robimy albo wybrać kurs związany z zainteresowaniami i rozwijać się w tym obszarze.
a na koniec przykłady takich kursów:
· „modern art & ideas” od MOMA (Museum of Modern Art w Nowym Jorku),
czego się dowiemy?
jak czytać sztukę współczesną, jak na nią patrzeć, jaki jest kontekst historyczny konkretnych dzieł.
· „jazz appreciation” z uniwersytetu w Teksasie.
muzycy jazzowi uczą, jak słuchać jazzu. nic dodać, nic ująć.
niech MOOC będzie z wami!
nasza audycja w formie: